قرآن

برنامه ریزی:

کسی که می خواهد حفظ قرآن راشروع کند باید از همان اول کار یک برنامه ریزی دقیق داشته باشدوسعی کند تا آخر کار یک برنامه دقیق و منظم را دنبال کند.ویژگی های کلی برنامه حفظ می تواند به این صورت باشد

برنامه ای قابل اجرا باشد:

یعنی برنامه ای باشد که بتوان آن را پیاده کرد ومورد استفاده قرار داد.سنگین نباشد،با وقت انسان سازگار باشد، معمولا بعضی ها در آغاز کار برای خود برنامه های سنگین می ریزند و بعد گیر می کنند.

با سایر برنامه های ما هماهنگ باشد:برنامه ای که در نظر گرفته می شود باید هم ازلحظ حجم و هم از لحاظ زمانی با سایر برنا مه هایی که داریم-مثلاًبرنامه های درسی- هماهنگی داشته باشد و به اصطلاح تداخلی بین بر نامه ها بوجود نیاید.یعنی هر چیز به جای خود.برنامه حفظ قرآن،درس،تفریح،کار واستراحت،هر کدام وقت خودش را بشناسد.واین امر می طلبد که فرد حفظ کننده نه تنها برای حفظ قرآن،بلکه برای سایر امور نیز برنامه ریزی داشته باشد.به بیان دیگر می توان گفت:یکی از شرایط مهم حفظ قرآن این است که انسان زندگی منظمی داشته باشد لا اقل کارهای مستمرش تابع یک نظم نسبی باشد.وگرنه ممکن است به هیچ کدام از کارهایش نرسد.نه حفظ،نه درس ونه کارهای دیگر

برنامه ای انعطاف پذیر باشد:

معمولاًبرای هر کسی کارهای نا خواسته پیش می آید،یا گاهی اوقات حجم بعضی از برنامه ها زیاد می شود -مثلاًفصل امتحانات و سنگین شدن بر نا مه های درسی- به همین خاطر لازم است که برنامه حفظ ما قابل انعطاف باشد.(البته نه بیش از حد)یعنی بتوان آن را در یک چهار چوب مشخص کم وزیاد کرد.مثلاًمی توانید برای زمان یا میزان حفظ روزانه خود یک حد اقل و حد اکثر بگذارید که فرضاًمیزان حفظ بین یک تا یک ونیم صفحه وزمان آن روزانه یک ساعت تا یک ساعت ونیم باشد.ولی نکته ای که باید به آن التفات داشت این است که اصل برنامه باید ثابت باشد ودر مواقع ضرورت از مجال ها استفاده کردمثلاًبرنامه شما این است که روزی یک ساعت یک صفحه حفظ کنید،ودر مواقع خاص این برنامه به روزی نیم صفحه با نیم ساعت زمان تبدیل می شود.بعضی ها هم گفته اند برنامه ای خوب است که یک حد اقل داشته باشد ولی حد اکثر نداشته باشد .اینطوری:من حد اقل باید روزی یک صفحه حفظ کنم بیشتر شد عیبی ندارد کمتر نباید بشود. البته این خوب است ولی بهتر است حد اکثر آن هم مشخص شودکه مثلاًدیگر روزی بیش از سه صفحه هم حفظ نمی کنم.این مسئله در مورد زمان نیز مصداق دارد.به طور کلی بایدبین ماکزیمم ومینیمم برنامه ما تعادل و تناسبی بر قرار باشد.اینطور صحیح نیست که بگوییم من حد اقل روزی یک صفحه حفظ می کنم وحد اکثری ندارد ،وقت کنم روزی ده صفحه هم حفظ می کنم.در مورد زمان هم همینطور،خودتان را به میزان زمان مشخصی عادت دهید که حد اقل داشته باشد وحد اکثر آن هم با حد اقلش تناسب داشته باشد.مثلاًروزی یک ساعت تا یک ساعت ونیم،نه فرضاًروزی یک ساعت تا هرچه که شد

آشنایی با قوائد تجوید،روخوانی و وقف وابتدا:

لازم است فردی که قرآن حفظ می کند به این قوائد آشنایی داشته باشد و قبل از شروع کار حفظ باید ابتدا صحیح خواندن قرآن را آموخت.تا هم قرآن را غلط نخوانیم وهم اینکه غلط حفظ نکنیم.چون معمولاًبرای حفظ هر آیه لازم است چند بار آن آیه از رو و چندین بار از حفظ خوانده شود،حال اگر کسی با قوائد صحیح خوانی قرآن آشنایی نداشته باشد در اثر تکرار زیاد همان لحن غلط در ذهنش می ماند و بعد درست کردنش بسیار مشکل می شود.مخصوصاًدر مورد مخارج وصفات حروف،که اگر کسی به صورت نادرست تکرار زیاد داشته باشد برایش ملکه شده و در ذهنش همانطور باقی می ماند و درست کردنش خیلی سخت تر می شود .به همین خاطر باید اول قوائد صحیح خوانی قرآن را آموخت و بعد به حفظ قرآن پرداخت .

ترتیل خوانی و لهجه عربی:هم در زمانی که آیات را به قصد حفظ می خوانید و تکرار می کنید وهم در زمان دوره ،چه از رو بخوانید و چه از حفظ،باید با یک صوت آهنگین و لهجه عربی باشد.با همان شیوه ای که امروزه به ترتیل مشهور است که در اصل همان تدویر است.این امر چند کمک به شما می کند اول اینکه وقتی با یک صدای نیکو وآهنگین بخوانید بیشتر به خواندن وحفظ قرآن ترغیب می شوید ومی توانید مدت طولانی تری به حفظ یا دوره بپردازید.دومین حسن این کارساخته شدن و پخته شدن صدای شماست.حتی برای کسانی که در زمینه صوت وقرائت کار می کنندتوصیه می کنند که هرروز مقداری از قرآن به صورت ترتیل بخوانند.سومین فایده این کار این است که قوائد تجوید وروخوانی را بهتر می شود بجا آور.البته در هنگام تکرار برای حفظ یکی دو بار هم بدون آهنگ و به اصطلاح به صورت فصیح خوانی بخوانید با رعایت کامل تجوید و لهجه ی عربی(زمانی که از حفظ می خوانید)

در مورد لهجه عربی هم منظور این است که قرآن را عربی بخوانید نه مثلاً با لهجه فارسی.کسره نزدیک به یا تلفظ شود،ضمه نزدیک به واو،الف مدی بعد از حرف استعلا باز تلفظ گردد ویا اینکه حروف در مخارج صحیح عربی تلفظ گردد .