معراج السعاده(۸)-صفحه ۱۹ و ۲۰

وجه به صحت جسم، و غفلت از صحت و روح

*قیاس بیماری نفس با بیماری جسم خطاست.

*عجیب است که برخی روز و شب را در علاج بیماری جسم صرف می کنند و معالجه نفس را سهل و اندک می دانند.

فصل هشتم: حصول ملکات نفسانیه به تکرار اعمال

*هر نفس در ابتدا از تمامی صفات خالیست. و تحقق هر صفت(چه صفات رذیله و چه صفات حمیده) به واسطه تکرار اعمال است.

*اثر هر عملی  برای اولین بار کمتر از بار دوم است و به همین ترتیب بار سوم بیش از بار دوم .

*هرگاه کسى مراقبت احوال خود کند، و نظرى در اعمال و افعال خودکند و به دیده بصیرت در آن تامل نماید، به‏ صفاتى که در آنجا رسوخ کرده‏ اند بر می خورد، و اکثر مردم به جهت گرفتارىبه علایق  دنیوی از نفوس خود غافل‏اند. اما چون زمان رحلت، دل ازمشاغل دنیویه فارغ و پرده طبیعت از مقابل دیده ‏بصیرت برداشته شود، و نظر او بر لوح دل و صفحه نفس افتد.

"فکشفنا عنک غطائک فبصرک الیوم حدید"

"پس‏در آن روز پرده از پیش دیده تو برداشته مى‏شود، و چشم تو تیز بین می‏گردد، و اعمال‏خود را مى‏بینى"

پس نتایج اعمال خود را معاینه می‏بیند، و ثمرات افکار و افعال خود را مشاهده‏مى‏کند، و مى‏رسد به آنچه در کتاب کریم است که:

"و کل انسان الزمناه طائره فى عنقه و نخرج له یوم القیمة کتابا یلقیه منشورا اقرا کتابک کفى بنفسک الیوم علیک حسیبا"

"هر شخصى را لازم ساخته‏ ایم عمل او را از خیر و شر در گردن او مانند «طوق‏» که از او جدا نمى‏شود.و در روز قیامت کتابى را که‏اعمال او در آن ثبت است‏به جهت او بیرون مى‏آوریم، در حالى که گشاده باشد و بر او عرضه شود، آنگاه به او گفته مى‏شود بخوان نامه عمل خود را، و کافى هستى تو از براى‏محاسبه خود" .